Cur tantas regiones barbarorum pedibus obiit, tot maria transmisit? Ergo, si semel tristior effectus est, hilara vita amissa est? Ego quoque, inquit, didicerim libentius si quid attuleris, quam te reprehenderim.

Atqui iste locus est, Piso, tibi etiam atque etiam confirmandus, inquam; Quando enim Socrates, qui parens philosophiae iure dici potest, quicquam tale fecit? Fortasse id optimum, sed ubi illud: Plus semper voluptatis? Quae similitudo in genere etiam humano apparet. Sed haec omittamus; Virtutis, magnitudinis animi, patientiae, fortitudinis fomentis dolor mitigari solet.

Nunc omni virtuti vitium contrario nomine opponitur. Heri, inquam, ludis commissis e*** urbe profectus veni ad vesperum. Theophrasti igitur, inquit, tibi liber ille placet de beata vita? Non enim in selectione virtus ponenda erat, ut id ipsum, quod erat bonorum ultimum, aliud aliquid adquireret. Quae cum essent dicta, discessimus. Num igitur utiliorem tibi hunc Triarium putas esse posse, quam si tua sint Puteolis granaria? Nam, ut sint illa vendibiliora, haec uberiora certe sunt. Ego vero volo in virtute vim esse quam maximam; Et hi quidem ita non sola virtute finem bonorum contineri putant, ut rebus tamen omnibus virtutem anteponant; Hoc dictum in una re latissime patet, ut in omnibus factis re, non teste moveamur.

Qui autem diffidet perpetuitati bonorum suorum, timeat necesse est, ne aliquando amissis illis sit miser. Maximus dolor, inquit, brevis est. Quae duo sunt, unum facit. Videamus animi partes, quarum est conspectus illustrior; Atqui perspicuum est hominem e corpore animoque constare, cum primae sint animi partes, secundae corporis. Itaque e contrario moderati aequabilesque habitus, affectiones ususque corporis apti esse ad naturam videntur. Cum id fugiunt, re eadem defendunt, quae Peripatetici, verba. Tum Piso: Quoniam igitur aliquid omnes, quid Lucius noster?

Apud ceteros autem philosophos, qui quaesivit aliquid, tacet; Non enim iam stirpis bonum

quaeret, sed animalis. Potius inflammat, ut coercendi magis quam dedocendi esse videantur. Et harum quidem rerum facilis est et expedita distinctio. Aliud igitur esse censet gaudere, aliud non dolere. Quae tamen a te agetur non melior, quam illae sunt, quas interdum optines.

Cur igitur, cum de re conveniat, non malumus usitate loqui? Quamvis enim depravatae non sint, pravae tamen esse possunt. Sin te auctoritas commovebat, nobisne omnibus et Platoni ipsi nescio quem illum anteponebas? Quid loquor de nobis, qui ad laudem et ad decus nati, suscepti, instituti sumus? In primo enim ortu inest teneritas ac mollitia quaedam, ut nec res videre optimas nec agere possint. Expectoque quid ad id, quod quaerebam, respondeas.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Semper enim e*** eo, quod maximas partes continet latissimeque funditur, tota res appellatur. Idem iste, inquam, de voluptate quid sentit? Summum ením bonum exposuit vacuitatem doloris; Atqui iste locus est, Piso, tibi etiam atque etiam confirmandus, inquam; Duo Reges: constructio interrete. Ut id aliis narrare gestiant? Itaque mihi non satis videmini considerare quod iter sit naturae quaeque progressio. Profectus in exilium Tubulus statim nec respondere ausus; Et quidem iure fortasse, sed tamen non gravissimum est testimonium multitudinis.

Sed hoc sane concedamus. Quid enim est a Chrysippo praetermissum in Stoicis? Quae quo sunt excelsiores, eo dant clariora indicia naturae. Ita graviter et severe voluptatem secrevit a bono. Sed haec nihil sane ad rem; Istic sum, inquit. Summum ením bonum exposuit vacuitatem doloris; Ad eos igitur converte te, quaeso. Quae hic rei publicae vulnera inponebat, eadem ille sanabat.

Quae quidem vel cum periculo est quaerenda vobis; Atqui, inquam, Cato, si istud optinueris, traducas me ad te totum licebit. In eo enim positum est id, quod dicimus esse expetendum. Quid dubitas igitur mutare principia naturae?

Cur igitur easdem res,

inquam, Peripateticis dicentibus verbum nullum est, quod non intellegatur? Si mala non sunt, iacet omnis ratio Peripateticorum. Istam voluptatem, inquit, Epicurus ignorat? Quando enim Socrates, qui parens philosophiae iure dici potest, quicquam tale fecit? Facit igitur Lucius noster prudenter, qui audire de summo bono potissimum velit; Eam stabilem appellas. Te enim iudicem aequum puto, modo quae dicat ille bene noris. Res enim concurrent contrariae.